Phong trào

Ở Việt Nam, những năm gần đây, thú nuôi và huấn luyện chim săn mồi mới xuất hiện và phát triển ở một số tỉnh, thành như Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh, Quảng Ninh, Hải Phòng, Lào Cai. Bên cạnh thú chơi chim bình thường như họa mi, sơn ca, chào mào, dân chơi chim Hà Thành phát sốt với thú chơi chim săn mồi có xuất xứ từ Mông Cổ gọi là đại bàng hoàng kim. Các câu lạc bộ chim săn mồi từ đó ra đời, thu hút nhiều người tham gia, chủ yếu là các bạn trẻ. Falconry vẫn còn mới lạ và chủ yếu phát triển theo hướng tự phát, chưa bị ngăn cấm nhưng cũng không được khuyến khích. Việc nuôi và huấn luyện chim săn mồi cần có phương án quản lý phù hợp để bảo vệ một số giống chim săn mồi quý hiếm ở Việt Nam như Dù Dì Phương Đông, Diều Hoa Trung Quốc.... đồng thời tạo sân chơi lành mạnh, hợp pháp cho những người có chung niềm đam mê huấn luyện đại bàng. Các giống chim săn khác như Cắt Lớn, Đại Bàng Ưng, Ưng Ấn, Diều Hâu điều thuộc danh mục động vật hoang dã nhưng không nằm trong danh sách cấm nuôi nhốt.

Thời gian gần đây, huấn luyện đại bàng đang trở thành thú vui hấp dẫn, thu hút nhiều sự quan tâm của giới trẻ Việt Nam và trên khắp thế giới[6][7]. Trong khoảng hai năm trở lại đây, phong trào nuôi và huấn luyện các giống chim săn mồi như đại bàng ngày một phát triển. Hàng loạt hội, nhóm chơi chim được thành lập với hàng chục thành viên hoạt động khá thường xuyên. Đầu tháng 01 năm 2015, hàng chục người từ các nhóm chơi chim săn mồi khắp nơi như Vũng Tàu, Biên Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh đã quy tụ tại Bình Dương và thành lập Hội Fanconry Bình Dương.

Các loài chim đại bàng là một loài động vật tuyệt đẹp của tự nhiên, nhưng do tình hình săn bắn tràn lan nên hiện nay đã có hai loại thuộc họ chim đại bàng được liệt vào Sách Đỏ và cần được bảo vệ. Thực tế tại Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và Việt Nam nói chung, nhu cầu và bộ môn nuôi-huấn luyện chim săn mồi là có thật nhưng vẫn chưa có cơ quan thẩm quyền nào cấp phép săn bắt đại bàng để tạo con giống gây nuôi, dẫn đến việc mua bán hay nuôi chim (huấn luyện và làm cảnh) đều thuộc dạng những hành vi bị cấm theo quy định của Nhà nước[1]

Thị trường

Ở Việt Nam, đắt nhất là chim đại bàng, giá thấp nhất cũng vài chục triệu đồng, còn như chim cắt lớn, đại bàng ưng trưởng thành ít nhất cũng từ 7 - 15 triệu đồng. Các loài chim ưng và cắt nhỏ thì rẻ hơn, không quá 5 triệu đồng, tùy theo chim non, chim bổi (mới bắt về) hay đã thuần rồi. Để sở hữu một con chim săn mồi hiện nay cũng không quá khó đối với những dòng chim săn bình thường, không thuộc loài quý hiếm. Mỗi con đại bàng trưởng thành có thể đạt từ 4–5 kg. Mỗi chú đại bàng con trên dưới 1 năm tuổi có giá bán từ 9-10 triệu. 7 triệu đồng cho 1 chú đại bàng 9 tháng tuổi. Những chú đại bàng con 1 - 2 tuần tuổi cũng được chào bán với giá 2.2-3.5 triệu/1 con.

Việc mua bán đại bàng diễn ra khá công khai trên đường. Những con đại bàng được bỏ trong những lồng chim cho khách hàng xem tận mắt. Cũng tại đây, những con đại bàng mới được 1 đến 2 tuần tuổi nhỏ chỉ bằng con gà con cũng được chào bán, giá của những con này cũng khác nhau dao động từ 750.000 - 1 triệu. Nguồn chim đại bàng được bắt từ các tỉnh Tây Nguyên. Có đầu mối cung cấp các loại dụng cụ dùng để huấn luyện đại bàng như đây xích đeo chân,găng tay chống móng vuốt,còi huấn luyện... giá của những món đồ này cũng tốn của người chơi từ 3 -7 triệu tùy vào chất lượng từng loại, chúng bị rao bán ngoài đường như một mớ rau

Nguồn cung chim đại bàng và đại bàng ưng non lần lượt được những tay buôn chim ở Tây Nguyên đóng thùng và chuyển đi nhiều nơi. Khu vực phía nam, nhất là Đồng Nai, Vũng Tàu và Thành phố Hồ Chí Minh là nơi có lượng người chơi đông đảo nhất nên hàng hóa luôn được ưu tiên chuyển về theo đường sắt hoặc xe khách. Chưa năm nào giá chim đại bàng ưng non thấp hơn 3 triệu đồng/con vì những loài này thường chỉ đẻ 1-2 trứng mỗi mùa. Hầu hết chim từ Tây nguyên chuyển về hiện nay đều được ấp nở bằng máy, rất hiếm chim nở tự nhiên. Giá của đại bàng ưng non khá rẻ so với những giống khác trong cùng họ đại bàng, nhiều dòng khác chim non có giá cả chục đến trăm triệu đồng, mà có tiền chưa chắc mua được như đại bàng hoàng đế, đại bàng đen (Malaysia). Giá 3 triệu đồng/con đại bàng ưng là rất rẻ so với vài năm trước đây. Nếu đúng là chim nở tự nhiên thì chắc chắn giá sẽ cao hơn con số 3 triệu.